Toelichting passiva

De belangrijkste toevoeging en onttrekking worden in de tabel toegelicht.

De belangrijkste toevoegingen en onttrekkingen worden in de tabel toegelicht. In 2021 is de nieuwe reserve Slagkracht projecten gevormd. De reserves Frictiekosten samenwerking, Rente Glastuinbouw projectvestiging en Afronding Spoorzone Middengebied kunnen per ultimo 2021 vervallen. Verder zal bij de besluitvorming van de jaarstukken 2021 ook voorgesteld worden om de reserve Milieustraat op te heffen.

In 2021 zijn er geen nieuwe voorzieningen gevormd, ook zijn er geen vervallen.

Financieringen voor een periode van één jaar en langer worden enkel aangetrokken voor de uitoefening van de publieke taak.
De huidige leningenportefeuille bestaat vooral uit contracten waarbij vervroegde aflossing is uitgesloten, dan wel dat sprake is van een boeteclausule.
In 2021 was sprake van een positieve liquiditeitspositie. Er zijn geen nieuwe langlopende leningen aangetrokken. De vaste schuld van opgenomen leningen daalt met € 18,2 miljoen. Belangrijkste reden is de aflossing van een geldlening ad € 16 mln. die in 2011 was aangegaan met een looptijd van 10 jaar. De rentelasten zijn door de (reguliere) aflossingen gedaald van € 2,5 miljoen in 2020 naar € 2,0 miljoen in 2021.

De netto-vlottende schulden met een rente-typische looptijd korter dan 1 jaar betreffen:

• Overige kasgeldleningen: De gemeente Deurne heeft in 2021 kasgeld aangetrokken. Per 31-12-2021 liep er nog een kasgeldlening van € 5 miljoen bij de BNG, welke op 18 januari 2022 is afgelost.
• Overige schulden: Betreffen de vorderingen van crediteuren. Leveranciers waarvan de betalingstermijn van de facturen nog niet verstreken is of waarvan de controle op de geleverde dienst/goederen nog niet is vastgesteld.

De overlopende passiva, zijn zaken die nog betaald dienen te worden. Denk bijvoorbeeld aan afrekeningen waarvoor nog geen factuur is ontvangen, maar die wel betrekking hebben op 2021. Bijvoorbeeld een abonnement mobiele telefonie, of afrekeningen van gas, water en licht van een gebouw.

De verplichtingen zijn o.a.:

• af te dragen of te betalen BTW
• vooruit ontvangen bedragen die betrekking hebben op 2021
• Een tweetal grootboekrekeningen voor nog te betalen bedragen die betrekking hebben op 2021 zijn op verzoek van de accountant per 31-12-2021 geherrubriceerd binnen de overlopende passiva van "Overige vooruitontvangen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen" naar "Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume"

De vooruit ontvangen bedragen van Nederlandse en Europese overheidslichamen zijn bevoorschottingen van financieringen voor projecten die de gemeente Deurne nog niet heeft afgerond, of waarvan de definitieve beschikking, eindoordeel, van de subsidie nog niet is ontvangen. Zie de specificatie in onderstaande tabel.

Het is wettelijk voorgeschreven dat in de jaarrekening een overzicht wordt gegeven van voor het bedrag waarvoor gemeenten garant of borg staan. Aanspraak op de garantstelling of borg kan worden gedaan als de instelling of persoon waarvoor de gemeente garant of borg staat, niet meer aan zijn/haar (financiële) verplichtingen kan voldoen.

In 2021 is er een daling aan garantstellingen natuurlijke personen. Dit zijn hypotheken van inwoners waarvoor de gemeente borg staat. Dit betreft een oude regeling welke met de komst van de Nationale Hypotheek Garantie in 1995 is vervallen. Dit is een sterfhuisconstructie waardoor er alleen nog aflossingen volgen. Dit leidt tot een steeds lager financieel risico voor de gemeente.

Er is een stijging te zien van garantstellingen aan rechtspersonen in 2021.
In 2021 is een gemeentegarantie verstrekt van € 13,5 miljoen aan de Staat der Nederlanden (het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), ter zekerheid voor nakoming van een lening die OMO met de staat is aangegaan voor de nieuwbouw van twee scholen voor voortgezet onderwijs in Deurne.
In 2021 heeft Woningbouwvereniging Bergopwaarts en Stichting Sint Trudo nieuwe leningen afgesloten bij de Bank Nederlandse Gemeenten, Nederlandse waterschapsbank en Aegon via Stichting Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).
Er is in 2021 een nieuwe achtervangovereenkomst afgesloten met het WSW. Hierdoor zijn de verdeelsleutels voor de borging van de garantstellingen via het WSW in 2021 gewijzigd. Voor de nieuwe garantstellingen die vanaf 1 augustus 2021 zijn afgegeven via het WSW is 25% achtervang door alle gemeenten waar een corporatie bezit heeft staan, het rijk voor 50% en alle gemeenten gezamenlijk voor 25%. Dat betekent dat wanneer een corporatie in financiële problemen geraakt, het WSW zorgt dat rente en aflossing van leningen doorgaat. WSW betaalt dit uit eigen kapitaal. Dat kapitaal kan worden aangevuld door obligo bij alle deelnemende corporaties op te halen. Pas wanneer dat onvoldoende is, komen rijk en gemeenten als achtervanger in beeld om renteloze leningen te verstrekken. Het risico voor de achtervangers is beperkt, tot nu toe heeft WSW daar nooit een beroep op gedaan. In bovenstaand overzicht worden de bedragen getoond conform het WSW-jaaroverzicht. In werkelijkheid is het risicobedrag voor de gemeente Deurne door de verdeelsleutels voor de achtervang dus lager dan de bedragen in het overzicht.

De niet uit de balans blijkende verplichtingen zijn contracten met zijn langlopende overeenkomsten waaruit één of meerdere verplichtingen voortvloeien. Er dient gerapporteerd te worden over alle contracten die boven het drempelbedrag liggen van de Europese aanbestedingsregels. De volgende verplichtingen worden onderscheiden:

1. garantieverplichtingen;
2. inkoop- en afnameverplichtingen;
3. inhuurverplichtingen;
4. verplichtingen uit hoofde van personeelslasten;
5. subsidieverplichtingen;
6. leveringsverplichtingen.

Voorbeelden van deze verplichtingen zijn: contracten voor schoonmaak, gebruiksrecht voor Squit XO (bouwleges) en softwarelicenties.

CAK
Een aanvrager van een voorziening of een financiële tegemoetkoming (persoonsgebonden budget) is op grond van de WMO en/of Jeugdwet een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacy redenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen. Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de WMO en/of Jeugdwet geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door de gemeenten geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen. Door het CAK wordt een goedgekeurde SAS-verklaring afgegeven.

Rente derivaat
Belangrijkste kenmerken van dit rentederivaat:

• Naam financiële onderneming: Rabobank Peelland Zuid
• Rating financiële onderneming: Rating A+ (Standard & Poor’s)
• Type derivaat: Payer Renteswap
• Financieringsbehoefte per 1 juli 2012: € 27 miljoen
• Financieringsbehoefte per 31 december 2019 € 19,44 miljoen
• Financieringsbehoefte per 31 december 2020 € 18,36 miljoen

• Financieringsbehoefte per 31 december 2021 € 17,28 miljoen

• Is er sprake van een niet-effectieve positie? Nee
• Hoofdsom € 27 miljoen
• Ingang per 1 juli 2012
• Op basis van een 25-jarige en lineaire dalende geldlening
• Hoofdsom per 1 juli 2037 is € 0
• Vast rentepercentage per jaar is 4,975%
• Ontvangen rentevergoeding op basis van 3-maands Euribor

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de Financieringsparagraaf.

Afval, claim Attero
Attero heeft de MRE en de andere Brabantse gewesten een naheffing opgelegd voor de periode 2011 tot en met januari 2017. Er is een risico dat de gemeente Deurne een deel van de naheffing moet betalen. Het gaat over de overeenkomst voor de verwerking van het huishoudelijk restafval. Deze is gesloten tussen alle Brabantse samenwerkingsverbanden en het bedrijf Attero.
Over de periode 2015 – januari 2017 bestaat het risico dat er een naheffing volgt van € 14,5 miljoen. Deze naheffing geldt voor de MRE en de andere Brabantse gemeenten. Vooralsnog heeft het Nationaal Arbitrage Instituut (NAI) die naheffing als terecht beoordeeld. De Vereniging van Contractanten is het daar niet mee eens en heeft daarom een procedure aangespannen bij de Rechtbank om het NAI-vonnis te vernietigen. De uitspraak van de Rechtbank op deze procedure is vernietiging van het NAI-vonnis. Op basis hiervan wordt het door de MRE voorgeschoten deel van de naheffing (voor de 21 gemeenten) door Attero terugbetaald. Inmiddels is Attero zich in cassatie gegaan tegen de uitspraak van de Rechtbank, vandaar dat het risico vooralsnog blijft bestaan.
Als de Brabantse gemeenten een naheffing moeten betalen, dan volgt de vraag hoe deze verdeeld moet worden. Hier wordt na de gerechtelijke procedures naar gekeken. Er zijn namelijk nooit afspraken gemaakt over de verdeling van deze kosten over de gemeenten.
Over de periode 2011 – 2014 hoeven de MRE en de andere Brabantse gewesten en gemeenten geen naheffing te betalen. Dit is besloten door het NAI.
Eind juni 2021 heeft het gerechtshof bepaald dat de gemeenten de naheffing 2015-2017 niet hoeven te betalen. Inmiddels is Attero in cassatie gegaan tegen de uitspraak van de Rechtbank, vandaar dat het risico vooralsnog blijft bestaan.
Voorschotten TOZO-regeling
Senzer heeft over het boekjaar 2021 een positief resultaat (dit bedrag moet nog definitief bekend worden bij de jaarrekening van Senzer). Onderdeel van het positief resultaat zijn ook de niet bestede middelen voor de Tozo regeling (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers). In totaal betreft dit € 4,8 miljoen.
Ten laste van de ontvangen voorschotten in 2021 (totaal € 1,9 mln.) voor de gemeente Deurne is door Senzer een bedrag van € 0,8 mln. in 2021 besteed aan TOZO-uitkeringen. De niet bestede middelen hiervan voor de gemeente Deurne zijn € 1,1 miljoen.
De gemeente Deurne heeft voor dit bedrag (€ 1,1 miljoen) een vordering op Senzer voor de niet bestede Tozo middelen. Echter is er voor hetzelfde bedrag ook een schuld aan het Rijk, deze schuld betreft het terugbetalen van de niet bestede Tozo middelen.
Zowel de vordering als de schuld zijn niet in de jaarrekening 2021 verwerkt hierdoor is het in deze paragraaf vermeld.

Juridische procedures en claims
Met betrekking tot tegen de gemeente aanhangig gemaakte c.q. te verwachten juridische procedures, dan wel ingediende claims, kan het volgende worden opgemerkt:

• Voor een totaalbedrag van € 600.000 zijn er claims en vorderingen ingediend bij en tegen de gemeente Deurne. Zie hiervoor de paragraaf "Weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Corona
In de paragraaf bedrijfsvoering staat een financieel overzicht van corona met toelichting.